[ Zawgyi font First / Unicode below ]

မက္ခီယာဗယ္လီ၏ “အရွင္မင္းသား” (The Prince)

အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ဘားရက္အိုဘားမား ေရြးေကာက္ခံရခါစအခ်ိန္တစ္ဝိုက္က ပူလစ္ဇာဆုရ စာေရးဆရာ Jared Diamond အား New York Times သတင္းစာက အင္တာဗ်ဴးရာတြင္ ေမးသည့္ ေမးခြန္းတစ္ခုမွာ – တကယ္လို႔မ်ား သမၼတသစ္ အိုးဘားမားအား ေဟ့လူ ဒီစာအုပ္ကို ဖတ္ျဖစ္ေအာင္ဖတ္စမ္း လို႔ ေျပာခြင့္သာရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ ဘယ္စာအုပ္ကို ဖတ္ခိုင္းခ်င္ပါသလဲ ဟူ၏။ ထိုအခါ Jared Diamond က ေျဖသည္ကား – လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္းငါးရာေက်ာ္က နီကိုလို မာခီယာဗယ္လီ (Niccolo Machiavelli) ေရးသားခဲ့ေသာ The Prince “အရွင္မင္းသား” ဟူသည့္စာအုပ္အား အားဖတ္ခိုင္းပါမည္ ဟူ၏။

အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း နစ္ဆင္ ႏွင့္ သူ၏ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကစ္ဆင္းဂ်ားတို႔ ညအိပ္ခါနီး ဖတ္ေလ့ရွိၾကသည္ ဆိုသည့္ အဆိုပါ ေက်ာ္ၾကားလွသည့္ (တစ္နည္း နာမည္ဆိုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားသည့္) ထိုစာအုပ္အား (ယေန႔ေခတ္ အီတလီနိုင္ငံထဲရွိ) ဖေလာ္ရင့္ၿမိဳ႕နိုင္ငံသား သံတမန္ေဟာင္း မာခီယာဗယ္လီ က ၁၅၁၃-ခုႏွစ္တြင္ ေရးသားခဲ့သည္ ျဖစ္ရာ သက္တမ္းအားျဖင့္ (၅၀၈) ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္ေလသည္။

အုပ္ခ်ဳပ္သူ “အရွင္မင္းသား” ၏ အာဏာပါ၀ါမွာ နယ္ေျမကိုသိမ္းပိုက္နိုင္စြမ္းႏွင့္ ရန္သူမ်ား၊ ရန္သူျဖစ္နိုင္ေျခရွိသူမ်ားကို ေခ်မႈန္းနိုင္စြမ္းမွလာေၾကာင္း အဆို၊ “အရွင္မင္းသား” ၏ ဉာဏ္အေျမာ္အျမင္ႏွင့္ အရည္အေသြးတို႔မွာ လိုအပ္သည္က တစ္ဘက္ျဖစ္ေသာ္လည္း စစ္အင္အားသည္ အဓိကပဓာနျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုတို႔ကို ထိုစာအုပ္တြင္ ဖတ္ရမည္ ျဖစ္ေလသည္။ “အရွင္မင္းသား” ၏ virtù ေခၚ ႀကံရည္ဖန္ရည္ သတၱိဗ်တၱိ စြမ္းရည္အစုအေပါင္းအား စြမ္းအားျပည့္သုံးစြဲလ်က္ fortuna ေခၚ မိမိထိန္းခ်ဳပ္နိုင္စြမ္းမရွိေသာ ကံၾကမၼာ ျဖစ္ပ်က္မႈတို႔အား အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ အသုံးခ်ေက်ာ္လႊားနိုင္ဖို႔ တိုက္တြန္းခ်က္အားလည္း ဖတ္ရႈရေပမည္။

အုပ္ခ်ဳပ္သူ “အရွင္မင္းသား” သည္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံျပည္သူမ်ား၏ ခ်စ္ခင္ျခင္းႏွင့္ ေၾကာက္ရြံ့ျခင္းတြင္ ေၾကာက္ရြံ့ခံရျခင္းကိုသာလၽွင္ ဦးစားေပး အလိုရွိအပ္ပါေၾကာင္း ထိုစာအုပ္၏ နာမည္အႀကီးဆုံးစာပုဒ္တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေရးသားထား၏။

“သို႔ေသာ္ အုပ္ခ်ဳပ္သူအေနျဖင့္ ခ်စ္ျခင္းေရာ ေၾကာက္ျခင္းပါ တၿပိဳင္တည္းရရွိရန္ ခက္ခဲသည္ျဖစ္ရကား၊ ထိုႏွစ္မ်ိဳးအနက္မွ တစ္မ်ိဳးတည္းကိုသာ ရနိုင္မည္ဆိုလၽွင္ ခ်စ္ျခင္းထက္ ေၾကာက္ျခင္းကိုရရွိျခင္းသည္သာလၽွင္ ပိုမို စိတ္ခ်ရသည္ ျဖစ္၏။ လူတို႔၏ ေယဘုယ်သဘာဝသည္ကား – လူတို႔သည္ ေက်းစြပ္တတ္၏၊ ဘက္ေျပာင္းတတ္၏၊ လိမ္ညာလွည့္ဖ်ားတတ္၏၊ အက်ိဳးအျမတ္ ေလာဘႀကီး၏၊ အသင္က သူတို႔၏ အက်ိဳးကို ေဆာင္ေနသည္ဟု မ်က္ျမင္တြင္ ရွိေနသမၽွကာလပတ္လုံး သူတို႔သည္ သူတို႔၏ ေသြးေခၽြး ပိုင္ဆိုင္မႈ သားသမီးမ်ားကို သင့္အတြက္ျဖစ္ေစလ်က္ သင့္ဘက္သားအျဖစ္ လုံးလုံးလ်ားလ်ား ရွိေနမည္ ျဖစ္၏။ သို႔မဟုတ္ေတာ့မူကား သူတို႔သည္ အသင့္အားဆန႔္က်င္ဘက္ျပဳၾကလိမ့္မည္။ သို႔ျဖစ္ရကား သူတို႔၏ ကတိစကား သက္သက္တို႔အေပၚတြင္ အုတ္ျမစ္တည္မွီထားမိေလေသာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အရွင္မင္းသားသည္ သူတို႔စြန႔္ခြာသြားသည္ႏွင့္ ျပင္ဆင္စီမံမႈတို႔ကင္းမဲ့သြားရသည္ ျဖစ္ရကား အလုံးစုံပ်က္စီးျခင္းသို႔ ဆိုက္ေရာက္ရာ၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လူတို႔သည္ကား အခ်စ္ခံရေအာင္လုပ္ထားသူက သူတို႔အား နာေအာင္လုပ္မည့္အေရးထက္ အေၾကာက္ခံရေအာင္လုပ္ထားသူက သူတို႔အား နာေအာင္လုပ္မည့္အေရးကို ပိုမို စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကၾကေလသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လူတို႔သည္ ဆိုးယုတ္ေသာ သဘာဝရွိသည့္ သတၱဝါမ်ားျဖစ္ရကား ခ်စ္ျခင္းဟူသည္ကား လူတို႔၏ အက်ိဳးစီးပြား ပ်က္စီးမည့္အေရး အလားအလာရွိလာသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ က်ိဳးပ်က္ရရွာေသာ ဝတၱရားကြင္းဆက္မၽွသာ ျဖစ္ေပသည္။ သို႔ရာတြင္ ေၾကာက္ျခင္း ဟူသည္ကား အျပစ္ေပးခံရမည္ကို ေၾကာက္ျခင္းအားျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသျဖင့္ သူတို႔က သင့္အားစြန႔္ခြာမည္ မဟုတ္ေပ။”

“But since it is difficult for a ruler to be both feared and loved, it is much safer to be feared than loved, if one of the two must be lacking. For this can generally be said of men: that they are ungrateful, fickle, liars and deceivers, avoiders of danger, greedy for profit; and as long as you serve their welfare, they are entirely yours, offering you their blood, possessions, life and children…when the occasion to do so is not in sight; but when you are faced with it, they turn against you. And that prince who lays his foundations on their promises alone, finding himself stripped of other preparations, falls to ruin… For men are less concerned with hurting someone who makes himself loved than one who makes himself feared, because love is held by a link of obligation which, since men are wretched creatures, is broken every time their own interests are at stake; but fear is held by a dread of punishment which will never leave you.”

လူသားကိုအဆိုးျမင္ၿပီး က်င့္ဝတ္မညီေသာ နည္းလမ္းမ်ားကို အားေပးအားေျမႇာက္ေပးသည္ ဟူ၍ “The Prince” အား မ်ားစြာ ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ၾကသည္။ အာဏာရွင္မ်ားလက္စြဲက်မ္း ဟု စြပ္စြဲသူမ်ားကစြပ္စြဲၾကသည့္ သည္စာအုပ္ပါ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ အာဏာရယူစြဲကိုင္သူမ်ားကို Machiavellian ဟု သမုတ္ၾကသည္။ Machiavellian ဟု ေခတ္သစ္တြင္ အမည္တပ္ခံရသူမ်ားထဲမွ ႏွစ္ဦးမွာ ဆက္ဒမ္ဟူစိန္ ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။

သို႔ရာတြင္ မက္ခီယာဗယ္လီ၏ ဤစာအုပ္ႏွင့္ ဆက္စပ္ၾကည့္ရႈလၽွင္ နိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးတြင္ ခါးသီးမွန္ကန္ေသာ အမွန္တရားမ်ားေတြ႕နိုင္သည္ ဟု ဆိုၾကေလသည္။ ရခိုင္ “က်င္” နဘမ္းတြင္ အျပန္မခ်ရ ဟု စည္ကမ္းကန႔္သတ္ခ်က္ အျမဲတမ္းရွိေသာ္လည္း ကၽြမ္းက်င္ေသာ က်င္သန္ႀကီးမ်ားအဖို႔ အျပန္ခ်ျခင္းကို သိရွိ ကၽြမ္းက်င္နားလည္ၾကရေလသည္။ သို႔မွသာလၽွင္ ၿပိဳင္ဘက္က စည္းေဖာက္လ်က္ မိမိကို အျပန္ခ်ျခင္းအား ကၽြမ္းက်င္ပိုင္နိုင္စြာ ေရွာင္တိမ္းနိုင္မည္ ျဖစ္ေလသည္။

နိုင္ငံေရး၏ အလိမ္အညာမ်ားကို နားမလည္သူမ်ားမွာ ျပည္မက “ဒီမိုကေရစီ” ဟု ေအာ္လၽွင္ “ဒီမိုကေရစီ” ဟု လိုက္ေအာ္တတ္ၾကၿပီး၊ ျပည္မက “ဘုံရန္သူ” ဟု ေအာ္လၽွင္ “ဘုံရန္သူ” ဟု လိုက္ေအာ္တတ္ၾကေလသည္။ သို႔ရာတြင္ နိုင္ငံေရး၏ အလိမ္အညာမ်ားကို နားလည္သူမ်ား အေျခအေနမွန္ကို သိျမင္သူမ်ားက – ယခင္က ရန္သူႏွစ္ဦးသည္ ပူးေပါင္းလ်က္ မိမိတို႔အား တိုက္ခိုက္ေနခဲ့ၾကၿပီး၊ ယခု သူတို႔ႏွစ္ဦး ရင္ဆိုင္တိုက္ ေနၾကခ်ိန္ တြင္ မိမိတို႔အား သူတို႔တစ္ဘက္ဘက္က ဝင္ပါတိုက္ေစခ်င္ၾကသည္ ဟု အမွန္အတိုင္း သိျမင္နိုင္စြမ္းရွိ ေလသည္။

ဤသည္ကား လူသားတို႔ ဆိုးညစ္တတ္ေသာ အေျခခံကို ထည့္တြက္ စဥ္းစားနိုင္သျဖင့္ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္း ျမင္နိုင္ေသာ သေဘာ ျဖစ္ေလသည္။

KZO
(၀၁-၀၈-၂၀၂၁)

[လူငယ္မ်ားအတြက္ နိုင္ငံေရးမွတ္စုတိုမ်ား (၂)]

#ShortNotesOnPoliticsForYouth

#KyawZawOo

#KZO

==========

[ Unicode ]

မက်ခီယာဗယ်လီ၏ “အရှင်မင်းသား” (The Prince)

အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဘားရက်အိုဘားမား ရွေးကောက်ခံရခါစအချိန်တစ်ဝိုက်က ပူလစ်ဇာဆုရ စာရေးဆရာ Jared Diamond အား New York Times သတင်းစာက အင်တာဗျူးရာတွင် မေးသည့် မေးခွန်းတစ်ခုမှာ – တကယ်လို့များ သမ္မတသစ် အိုးဘားမားအား ဟေ့လူ ဒီစာအုပ်ကို ဖတ်ဖြစ်အောင်ဖတ်စမ်း လို့ ပြောခွင့်သာရှိခဲ့မယ်ဆိုရင် ဘယ်စာအုပ်ကို ဖတ်ခိုင်းချင်ပါသလဲ ဟူ၏။ ထိုအခါ Jared Diamond က ဖြေသည်ကား – လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်းငါးရာကျော်က နီကိုလို မာခီယာဗယ်လီ (Niccolo Machiavelli) ရေးသားခဲ့သော The Prince “အရှင်မင်းသား” ဟူသည့်စာအုပ်အား အားဖတ်ခိုင်းပါမည် ဟူ၏။

အမေရိကန် သမ္မတဟောင်း နစ်ဆင် နှင့် သူ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ကစ်ဆင်းဂျားတို့ ညအိပ်ခါနီး ဖတ်လေ့ရှိကြသည် ဆိုသည့် အဆိုပါ ကျော်ကြားလှသည့် (တစ်နည်း နာမည်ဆိုးဖြင့် ကျော်ကြားသည့်) ထိုစာအုပ်အား (ယနေ့ခေတ် အီတလီနိုင်ငံထဲရှိ) ဖလော်ရင့်မြို့နိုင်ငံသား သံတမန်ဟောင်း မာခီယာဗယ်လီ က ၁၅၁၃-ခုနှစ်တွင် ရေးသားခဲ့သည် ဖြစ်ရာ သက်တမ်းအားဖြင့် (၅၀၈) နှစ် ရှိပြီဖြစ်လေသည်။အုပ်ချုပ်သူ “အရှင်မင်းသား” ၏ အာဏာပါ၀ါမှာ နယ်မြေကိုသိမ်းပိုက်နိုင်စွမ်းနှင့် ရန်သူများ၊ ရန်သူဖြစ်နိုင်ခြေရှိသူများကို ချေမှုန်းနိုင်စွမ်းမှလာကြောင်း အဆို၊ “အရှင်မင်းသား” ၏ ဉာဏ်အမြော်အမြင်နှင့် အရည်အသွေးတို့မှာ လိုအပ်သည်က တစ်ဘက်ဖြစ်သော်လည်း စစ်အင်အားသည် အဓိကပဓာနဖြစ်ကြောင်း အဆိုတို့ကို ထိုစာအုပ်တွင် ဖတ်ရမည် ဖြစ်လေသည်။

“အရှင်မင်းသား” ၏ virtù ခေါ် ကြံရည်ဖန်ရည် သတ္တိဗျတ္တိ စွမ်းရည်အစုအပေါင်းအား စွမ်းအားပြည့်သုံးစွဲလျက် fortuna ခေါ် မိမိထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်းမရှိသော ကံကြမ္မာ ဖြစ်ပျက်မှုတို့အား အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် အသုံးချကျော်လွှားနိုင်ဖို့ တိုက်တွန်းချက်အားလည်း ဖတ်ရှုရပေမည်။အုပ်ချုပ်သူ “အရှင်မင်းသား” သည် အုပ်ချုပ်ခံပြည်သူများ၏ ချစ်ခင်ခြင်းနှင့် ကြောက်ရွံ့ခြင်းတွင် ကြောက်ရွံ့ခံရခြင်းကိုသာလျှင် ဦးစားပေး အလိုရှိအပ်ပါကြောင်း ထိုစာအုပ်၏ နာမည်အကြီးဆုံးစာပုဒ်တွင် အောက်ပါအတိုင်း ရေးသားထား၏။

“သို့သော် အုပ်ချုပ်သူအနေဖြင့် ချစ်ခြင်းရော ကြောက်ခြင်းပါ တပြိုင်တည်းရရှိရန် ခက်ခဲသည်ဖြစ်ရကား၊ ထိုနှစ်မျိုးအနက်မှ တစ်မျိုးတည်းကိုသာ ရနိုင်မည်ဆိုလျှင် ချစ်ခြင်းထက် ကြောက်ခြင်းကိုရရှိခြင်းသည်သာလျှင် ပိုမို စိတ်ချရသည် ဖြစ်၏။ လူတို့၏ ယေဘုယျသဘာဝသည်ကား – လူတို့သည် ကျေးစွပ်တတ်၏၊ ဘက်ပြောင်းတတ်၏၊ လိမ်ညာလှည့်ဖျားတတ်၏၊ အကျိုးအမြတ် လောဘကြီး၏၊ အသင်က သူတို့၏ အကျိုးကို ဆောင်နေသည်ဟု မျက်မြင်တွင် ရှိနေသမျှကာလပတ်လုံး သူတို့သည် သူတို့၏ သွေးချွေး ပိုင်ဆိုင်မှု သားသမီးများကို သင့်အတွက်ဖြစ်စေလျက် သင့်ဘက်သားအဖြစ် လုံးလုံးလျားလျား ရှိနေမည် ဖြစ်၏။ သို့မဟုတ်တော့မူကား သူတို့သည် အသင့်အားဆန့်ကျင်ဘက်ပြုကြလိမ့်မည်။ သို့ဖြစ်ရကား သူတို့၏ ကတိစကား သက်သက်တို့အပေါ်တွင် အုတ်မြစ်တည်မှီထားမိလေသော အုပ်ချုပ်သူ အရှင်မင်းသားသည် သူတို့စွန့်ခွာသွားသည်နှင့် ပြင်ဆင်စီမံမှုတို့ကင်းမဲ့သွားရသည် ဖြစ်ရကား အလုံးစုံပျက်စီးခြင်းသို့ ဆိုက်ရောက်ရာ၏။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် လူတို့သည်ကား အချစ်ခံရအောင်လုပ်ထားသူက သူတို့အား နာအောင်လုပ်မည့်အရေးထက် အကြောက်ခံရအောင်လုပ်ထားသူက သူတို့အား နာအောင်လုပ်မည့်အရေးကို ပိုမို စိုးရိမ်ကြောင့်ကြကြလေသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် လူတို့သည် ဆိုးယုတ်သော သဘာဝရှိသည့် သတ္တဝါများဖြစ်ရကား ချစ်ခြင်းဟူသည်ကား လူတို့၏ အကျိုးစီးပွား ပျက်စီးမည့်အရေး အလားအလာရှိလာသည်နှင့် တပြိုင်နက် ကျိုးပျက်ရရှာသော ဝတ္တရားကွင်းဆက်မျှသာ ဖြစ်ပေသည်။ သို့ရာတွင် ကြောက်ခြင်း ဟူသည်ကား အပြစ်ပေးခံရမည်ကို ကြောက်ခြင်းအားဖြင့် ထိန်းချုပ်ထားသဖြင့် သူတို့က သင့်အားစွန့်ခွာမည် မဟုတ်ပေ။”

“But since it is difficult for a ruler to be both feared and loved, it is much safer to be feared than loved, if one of the two must be lacking. For this can generally be said of men: that they are ungrateful, fickle, liars and deceivers, avoiders of danger, greedy for profit; and as long as you serve their welfare, they are entirely yours, offering you their blood, possessions, life and children…when the occasion to do so is not in sight; but when you are faced with it, they turn against you. And that prince who lays his foundations on their promises alone, finding himself stripped of other preparations, falls to ruin… For men are less concerned with hurting someone who makes himself loved than one who makes himself feared, because love is held by a link of obligation which, since men are wretched creatures, is broken every time their own interests are at stake; but fear is held by a dread of punishment which will never leave you.”

လူသားကိုအဆိုးမြင်ပြီး ကျင့်ဝတ်မညီသော နည်းလမ်းများကို အားပေးအားမြှောက်ပေးသည် ဟူ၍ “The Prince” အား များစွာ ပြစ်တင်ရှုတ်ချကြသည်။ အာဏာရှင်များလက်စွဲကျမ်း ဟု စွပ်စွဲသူများကစွပ်စွဲကြသည့် သည်စာအုပ်ပါ နည်းလမ်းများဖြင့် အာဏာရယူစွဲကိုင်သူများကို Machiavellian ဟု သမုတ်ကြသည်။ Machiavellian ဟု ခေတ်သစ်တွင် အမည်တပ်ခံရသူများထဲမှ နှစ်ဦးမှာ ဆက်ဒမ်ဟူစိန် နှင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ တို့ ဖြစ်ကြသည်။သို့ရာတွင် မက်ခီယာဗယ်လီ၏ ဤစာအုပ်နှင့် ဆက်စပ်ကြည့်ရှုလျှင် နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးတွင် ခါးသီးမှန်ကန်သော အမှန်တရားများတွေ့နိုင်သည် ဟု ဆိုကြလေသည်။

ရခိုင် “ကျင်” နဘမ်းတွင် အပြန်မချရ ဟု စည်ကမ်းကန့်သတ်ချက် အမြဲတမ်းရှိသော်လည်း ကျွမ်းကျင်သော ကျင်သန်ကြီးများအဖို့ အပြန်ချခြင်းကို သိရှိ ကျွမ်းကျင်နားလည်ကြရလေသည်။ သို့မှသာလျှင် ပြိုင်ဘက်က စည်းဖောက်လျက် မိမိကို အပြန်ချခြင်းအား ကျွမ်းကျင်ပိုင်နိုင်စွာ ရှောင်တိမ်းနိုင်မည် ဖြစ်လေသည်။

နိုင်ငံရေး၏ အလိမ်အညာများကို နားမလည်သူများမှာ ပြည်မက “ဒီမိုကရေစီ” ဟု အော်လျှင် “ဒီမိုကရေစီ” ဟု လိုက်အော်တတ်ကြပြီး၊ ပြည်မက “ဘုံရန်သူ” ဟု အော်လျှင် “ဘုံရန်သူ” ဟု လိုက်အော်တတ်ကြလေသည်။ သို့ရာတွင် နိုင်ငံရေး၏ အလိမ်အညာများကို နားလည်သူများ အခြေအနေမှန်ကို သိမြင်သူများက – ယခင်က ရန်သူနှစ်ဦးသည် ပူးပေါင်းလျက် မိမိတို့အား တိုက်ခိုက်နေခဲ့ကြပြီး၊ ယခု သူတို့နှစ်ဦး ရင်ဆိုင်တိုက် နေကြချိန် တွင် မိမိတို့အား သူတို့တစ်ဘက်ဘက်က ဝင်ပါတိုက်စေချင်ကြသည် ဟု အမှန်အတိုင်း သိမြင်နိုင်စွမ်းရှိ လေသည်။

ဤသည်ကား လူသားတို့ ဆိုးညစ်တတ်သော အခြေခံကို ထည့်တွက် စဉ်းစားနိုင်သဖြင့် အမှန်ကို အမှန်အတိုင်း မြင်နိုင်သော သဘော ဖြစ်လေသည်။

KZO

(၀၁-၀၈-၂၀၂၁)

[လူငယ်များအတွက် နိုင်ငံရေးမှတ်စုတိုများ (၂)]

#ShortNotesOnPoliticsForYouth

#KyawZawOo

#KZO

==========